Perspektif Islam Terhadap Pendermaan Organ dan Transplantasi

Pendermaan organ dan transplantasi dibenarkan dalam Islam. Ini adalah kerana pendermaan organ dan 
pemindahan memenuhi keperluan dalam pemeliharaan kehidupan manusia yang merupakan salah satu 
daripada lima objektif dalam maqasid al-Syar’iyyah (objektif undang-undang Islam).

FATWA KEBANGSAAN BERHUBUNG PENDERMAAN TISU, ORGAN DAN TRANSPLANTASI

Di Malaysia , isu pemindahan organ telah dibincangkan sejak 1960-an. Hasilnya, fatwa mengenai pemindahan organ telah dikeluarkan pada tahun 1970 oleh Majlis Fatwa Kebangsaan (pada 23 dan 24 Jun 1970 ): mata dan pemindahan jantung daripada penderma kepada penerima mati hidup adalah dibenarkan dalam Islam , di bawah perkara berikut:

• Ia dijalankan dalam keadaan kritikal dan penting di mana kehidupan penerima bergantung kepada pemindahan organ, dan pemindahan yang mempunyai peluang yang tinggi untuk berjaya.
• Dalam pemindahan jantung, kematian penderma mestilah dipastikan.
• Tindakan yang perlu hendaklah diambil supaya tidak ada pembunuhan manusia dan perdagangan organ yang terlibat
• Kebenaran hendaklah diperolehi daripada penderma sebelum transplantasi ( dalam kes-kes kematian biasa) atau dari ahli keluarga ( dalam kes-kes kematian akibat kemalangan).

Keharusan menderma organ juga terikat kepada syarat-syarat berikut yang bertujuan untuk melindungi semua kepentingan selaras dengan undang-undang Islam:

•  Tidak memudaratkan penderma yang masih hidup  seperti menyebabkan kematian atau hilang upaya (kehilangan pendengaran, penglihatan dan morbility);
• Pemindahan dilakukan dengan kebenaran daripada penderma;
• Kebenaran diperoleh daripada penderma yang mengikut undang-undang dan mampu untuk berbuat demikian. Oleh itu , kebenaran tidak boleh diberikan oleh kanak-kanak, pesakit mental yang tidak boleh membuat keputusan rasional, di bawah tekanan atau dipaksa untuk menderma;
• Tidak dijalankan dengan cara yang boleh melanggar martabat manusia seperti perdagangan organ. Ia perlu dilakukan atas sebab-sebab altruistic;
• Doktor yang terlibat dalam pemindahan organ mempunyai pengetahuan yang mencukupi untuk menilai penderma dan penerima berdasarkan prinsip maslahah ( manfaat ) dan mafsadah ( kemudaratan ) mengikut undang-undang Islam.

Pada 13 Disember 1989, mati otak diterima sebagai kematian dan dengan itu pendermaan organ adalah dibenarkan.

Pada 21 Jun 1995, penggunaan graf tisu untuk tujuan perubatan adalah diharuskan.